VEEL ARTSEN HELAAS NOG NIET OP DE HOOGTE
Veel artsen in Nederland zijn het er nu over eens dat niet aan de
hoeveelheid B12 in het bloed te meten is of u er voldoende van heeft.
Men heeft nu geadviseerd om daarvoor het homocysteïne in het bloed te
meten. Stijgt dit, dan is er een functioneel B12 tekort. Ook al bevindt
de bloedspiegel van B12 zich nog in de (lage) normale waarden! Ondanks dat dit gepubliceerd is in het december nummer van 2005 van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde zijn veel artsen hiervan helaas niet op de hoogte. Vegetariërs lopen een verhoogde kans op een functioneel vitamine B12 tekort.
Wat is homocysteïne?
Homocysteïne is een lichaamseigen stof die bij de stofwisseling van het noodzakelijke aminozuur methionine geproduceerd wordt. Onder normale omstandigheden gesproken wordt het geproduceerde homocysteïne weer omgevormd of afgebroken zodat de hoeveelheid in het lichaam niet toeneemt. Indien deze processen onvolledig verlopen kan homocysteïne in het bloed blijven circuleren. Hierdoor kan er teveel homocysteïne in het bloed gaan circuleren en is er sprake van een verhoogd homocysteïne gehalte (hyperhomocysteïne). Een verhoogd homocysteïne gehalte (verhoogd homocysteïne) kan ontstaan door genetische afwijkingen, maar ook door een gebrek aan vitamine B11 (foliumzuur), al dan niet in combinatie met een gebrek aan vitamine B6 en B12. Met het toenemen van de leeftijd neemt het 'normale' homocysteïne-gehalte ook toe: met zo'n 5 tot 10% per 10 jaar
Oorzaken verhoogd homocysteïne
- erfelijke afwijkingen die leiden tot fouten bij de stofwisseling rond homocysteïne;
- een tekort aan vitamine B11 (foliumzuur) en/of vitamine B6 en B12;
- ouder worden, iedere 10 jaar neemt het homocysteïne-gehalte met 5 tot 10% toe;
- levensstijl, waar onder roken en het drinken van koffie.
De test meet de hoeveelheid homocysteïne in het bloed. Homocysteïne is normaal gesproken in alle cellen aanwezig, maar slechts in geringe hoeveelheden. In gezonde cellen wordt homocysteïne snel omgezet in andere producten. Voor deze omzetting is actief foliumzuur nodig. Vitamine B12 en andere B vitamines zijn op hun beurt nodig om foliumzuur in zijn actieve vorm te houden.
Om homocysteïne laag te houden zijn foliumzuur, vitamine B12 en andere B-vitaminen noodzakelijk. We nemen deze stoffen op via de voeding (foliumzuur: vooral in groene bladgroente en graanproducten; Vitamine B6: in groente en fruit; Vitamine B12 in vlees, vis en gevogelte).
Wat betekent de uitslag?
Het normale homocysteïnegehalte in het bloed is voor mannen lager dan 16,4 micromol per liter (µmol/liter) en voor vrouwen lager dan 13,4 µmol/l.
Verhoogd
Een waarde boven de referentiewaarde is te hoog. Dit gehalte moet wel bepaald zijn wanneer iemand 12 uur lang niet gegeten of gedronken heeft.
Homocysteïne is een stofwisselingstussenproduct. Het heeft alleen maar een functie als tussenstap en wordt normaal gesproken snel terugomgezet naar methionine of verder afgebroken richting cysteïne (zie schema).Voor deze omzettingsstappen heeft het lichaam foliumzuur, B12, B6 en B2 nodig. Zijn deze stoffen er niet dan zie je homocysteïnestapeling aan de ene kant en SAM en cysteïne tekorten andere kant. SAM is nodig voor de methylering (DNA activatie) en de hormoonhuishouding; Cysteïne is nodig voor de ontgifting.Er bestaan geen medicijnen die het homocysteïne gehalte naar beneden kunnen brengen.Als ‘oorzaak’ voor hoge homocysteïnewaarden wordt naast een tekort aan B2, B6, B11 en B12 ook genoemd: hormoonpreparaten (de pil, androgenen, levo-dopa), bepaalde andere reguliere medicatie, alcoholmisbruik en roken. In wezen verbruiken deze ‘veroorzakers’ genoemde vitaminen waardoor er een tekort ontstaat. Homocysteïne waarden worden ook verhoogd door het gebruik van transvetten (geharde plantaardige vetten) en een voedingspatroon dat relatief gezien veel lege koolhydraten bevat. Lege koolhydraten zitten in suiker, witmeel, fast-food en kant en klaar maaltijden. Zo’n voedingspatroon bevat weinig tot geen vitaminen en mineralen. Om deze lege koolhydraten echter te verwerken heeft het lichaam wél vitamines en mineralen nodig. Ze voegen niets toe, putten alleen uit.Uit onderzoek is gebleken dat stevige koffiedrinkers (meer dan 6 koppen per dag) een erg hoge homocysteïne spiegel hebben. Dit effect wordt nog eens versterkt als er ook bij gerookt wordt.Gelukkig kan het homocysteïne gehalte eenvoudig naar beneden gebracht worden. Groente, fruit en vooral kiemen (alfalfa, taugé ed) bevatten stoffen die de waarden doen dalen. |
